ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΩΡΙΟ
Το Κόκκινο Χωριό βρίσκεται σε υψόμετρο 152 μέτρων στο βορειοανατολικό άκρο του Αποκόρωνα, δυτικά του ακρωτηρίου Δρέπανο, το οποίο χωρίζει τον Κόλπο της Σούδας από τον Κόλπο του Αλμυρού. Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό πήρε το όνομά του από το κόκκινο χρώμα που έχει το χώμα στην περιοχή, ενώ σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή συνδέεται με το αίμα που έχουν χύσει οι ντόπιοι στους αγώνες τους κατά των Οθωμανών. Η δεύτερη αυτή εκδοχή πιθανότατα συνδέεται με ένα σπήλαιο στα βόρεια του χωριού, όπου στις αρχές Αυγούστου του 1821 κατέφυγαν δεκάδες γυναικόπαιδα για να προστατευτούν από μια επίθεση του οθωμανικού στρατού, αλλά εντοπίστηκαν και σκοτώθηκαν μέχρι το τελευταίο.
Πέρα από τα όμορφα παλιά σπίτια του, το χωριό είναι γνωστό για τις 33 στέρνες που υπάρχουν στην τοποθεσία Καπαρέ, από τις οποίες προμηθευόταν το νερό του στο παρελθόν. Πάνω από το Κόκκινο Χωριό δεσπόζει η Δραπανοκεφάλα, ένας τραπεζόσχημος λόφος που ήταν γνωστός ως Καλαπόδα (Calapodha) κατά τη Βενετοκρατία. Στη ρίζα αυτού του ορεινού όγκου βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, κτίσμα του 16ου αιώνα που οι Γερμανοί μετέτρεψαν σε αποθήκη εκρηκτικών κατά τη διάρκεια της κατοχής (1941-1945). Δίπλα στην εκκλησία υπάρχει ένα εντυπωσιακό υπόγειο καταφύγιο, το οποίο χτίστηκε με καταναγκαστική εργασία των ντόπιων και αποτελείται από μία γαλαρία και μερικά δωμάτια, τα οποία οι Γερμανοί χρησιμοποιούσαν ως γραφεία διοίκησης του νότιου τμήματος του οχυρού Σούδας (Festung Suda). Αντιλαμβανόμενοι τη στρατηγική σημασία του χωριού, οι Γερμανοί τοποθέτησαν αντιαεροπορικά όπλα και έχτισαν αρκετά πολυβολεία γύρω από αυτό, ώστε να αποτρέψουν επιθέσεις εναντίον του και να εξασφαλίσουν τον έλεγχό του.
Πέραν της ιστορικότητάς του, το χωριό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το φυσικό του κάλλος. Οι βραχώδεις ακτές στα βόρεια κρύβουν αρκετά μικρά σπήλαια που έχει σκάψει η θάλασσα, ενώ σε δύο σημεία διακόπτονται από μικρές παραλίες με γαλαζοπράσινα νερά, τον Βράσκο και τον Κουταλά. Στα βορειοανατολικά του χωριού ο δρόμος τελειώνει κοντά στον φάρο του ακρωτηρίου Δρέπανο, ο οποίος χτίστηκε από τη Γαλλική Εταιρεία Οθωμανικών Φάρων το 1864. Κοντά στον φάρο βρίσκεται επίσης το υποθαλάσσιο Σπήλαιο των Ελεφάντων, όπου το 2000 βρέθηκαν απολιθωμένα οστά από ελάφια και ελέφαντες που ζούσαν στην Κρήτη πριν 60.000 χρόνια. Το σπήλαιο έχει μήκος 160 μέτρα και παρουσιάζει ιδιαίτερο παλαιοντολογικό ενδιαφέρον, αλλά η πρόσβαση σε αυτό είναι δύσκολη, επειδή η είσοδός του βρίσκεται 10 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Διοικητικά, το Κόκκινο Χωριό αναφέρεται ως μέρος του Δήμου Αρμένων το 1881 και το 1900, έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου το 1920 και αυτοτελής κοινότητα το 1928. Το 1999 το Κόκκινο Χωριό έγινε μέρος του Δήμου Βάμου, μέρος του οποίου παρέμεινε μέχρι το 2010, οπότε και έγινε μέρος του Δήμου Αποκορώνου.
Επιμέλεια & σύνταξη κειμένων: Γιώργος Λιμαντζάκης