ΔΡΑΜΙΑ
Τα Δράμια βρίσκονται στο ανατολικό άκρο του Δήμου Αποκορώνου, σε υψόμετρο 42 μέτρων στα δυτικά του ποταμού Μουσέλα, ο οποίος αποτελεί το όριο ανάμεσα στις Π.Ε. Χανίων και Ρεθύμνου. Στο παρελθόν η εκβολή του ποταμού ήταν ελώδης, με αποτέλεσμα η περιοχή να μαστίζεται από την ελονοσία. Το χωριό πήρε το όνομά του από την αρχαία πόλη Υδραμία, η οποία ιδρύθηκε τη μινωική εποχή γύρω από τον λόφο Κεφάλα, αλλά άκμασε κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους. Στο χωριό βρέθηκε πήλινη λάρνακα της μετανακτορικής περιόδου (1360-1200 π.Χ.), μία από τις ελάχιστες που έχουν βρεθεί στη δυτική Κρήτη.
Σύμφωνα με την παράδοση, το χωριό (επαν)ιδρύθηκε από Σφακιανούς βοσκούς που κατέβαιναν από τη μαδάρα τον χειμώνα και επέστρεφαν στα ορεινά των Σφακίων τους θερινούς μήνες. Ένας από αυτούς τους ήταν και ο καπετάν Μανιάς, ο οποίος υπήρξε συνοδός και μεταφραστής γνωστών ευρωπαίων περιηγητών, όπως ο Robert Pashley και ο Thomas Spratt. Στον κατάλογο των 100 πόλεων της Κρήτης που σώζεται στην Μαρκιανή Βιβλιοθήκη της Βενετίας, αναφέρεται η πόλη “Idramia, allogiamento de forestieri, era ove hora e il casale Dramia nel confine tra Rettimmo e la Canea” (Υδραμία, μέρος όπου κατοικούν ξένοι, ήταν εκεί όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Δράμια, στα όρια μεταξύ [των περιοχών] Ρεθύμνου και Χανίων»). Το χωριό αναφέρεται ως Dhramio Flari από τον Barozzi το 1577, Adramia από τον Καστροφύλακα το 1583 (μάλλον παραφθορά του αρχαίου Υδραμία), Dramia από τον Basilicata το 1630 και Dhrámia από τον Pashley το 1834.
Κοντά στο χωριό υπήρχε η μονή του Αγίου Γεωργίου (Δούβρικα), μετόχι της μονής Μυριοκεφάλων που ίδρυσε ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος τον 10ο αιώνα. Το μοναστήρι καταστράφηκε από τους Οθωμανούς το 1770 και ανοικοδομήθηκε αργότερα, αλλά δεν υπάρχει σήμερα. Στις 31 Μαρτίου 1896 οι Μεταπολιτευτικοί συγκρούστηκαν με την οθωμανική φρουρά της Επισκοπής στα Δράμια και νίκησαν, με αποτέλεσμα η επιρροή τους να επεκταθεί στην ενδοχώρα του Ρεθύμνου και στις 10 Απριλίου να γίνει μία ακόμα μάχη -αν και αμφίρροπη ως προς την έκβασή της- στα Σελλιά Αγ. Βασιλείου.
Το χωριό παρέμεινε στην αφάνεια κατά το μεγαλύτερο μέρος του 20ου αιώνα, αλλά στα τέλη του άρχισε να σημειώνεται ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, καθώς τα Δράμια βρίσκονται κοντά σε όμορφες παραλίες και σε αρκετά σημεία ενδιαφέροντος (Γεωργιούπολη, λίμνη Κουρνά, πηγές Αργυρούπολης), ενώ είναι εύκολα προσβάσιμα από τα Χανιά, το Ρέθυμνο και άλλες περιοχές της Κρήτης. Χάρη στα πλεονεκτήματα αυτά, τα Δράμια εξελίχθηκαν γρήγορα σε σημαντικό θέρετρο, το οποίο διαθέτει σήμερα καταλύματα και υποδομές πάσης φύσης, από ενοικιαζόμενα δωμάτια έως ξενοδοχεία, εστιατόρια και καφετέριες.
Διοικητικά, τα Δράμια αναφέρονται ως τμήμα του Δήμου Μαθέ το 1881, του Δήμου Γεωργιουπόλεως από το 1900 μέχρι το 1915, και μέρος της κοινότητας Φυλακής έκτοτε μέχρι το 1999, οπότε και έγιναν πάλι μέρος του ανασυσταθέντος Δήμου Γεωργιούπολης, ο οποίος έγινε μέρος του Δήμου Αποκορώνου το 2010.
Επιμέλεια & σύνταξη κειμένων: Γιώργος Λιμαντζάκης