ΡΑΜΝΗ

Η Ραμνή βρίσκεται σε υψόμετρο 390 μέτρων στο νοτιοδυτικό άκρο της κοιλάδας του Κοιλιάρη, στους πρόποδες των Λευκών Ορέων. Σύμφωνα με τον αυστριακό περιηγητή Φραντς Ζίμπερ (Franz Sieber), το όνομα του χωριού σχετίζεται με την αρχαία πόλη Ράμνος ή Ραμνούς, όμως άλλοι περιηγητές και ιστορικοί τοποθετούν αυτή την πόλη στη δυτική ακτή της Κρήτης, είτε στην χερσόνησο Τηγάνι, είτε νοτιότερα, κοντά στη Χρυσοσκαλίτισσα. Ανάμεσα στα χωριά Ραμνή και Παϊδοχώρι έχουν βρεθεί λείψανα λαξευτού ελληνορωμαϊκού κυκλικού τάφου, αλλά αυτός δεν σχετίζεται απαραίτητα με κάποιο μεγάλο οικισμό της εποχής. Σε αντίθεση με τα γειτονικά χωριά που «κοιτάνε» προς την κοιλάδα του Κοιλιάρη, η Ραμνή είναι χτισμένη έτσι ώστε να «κοιτάει» προς τα Λευκά Όρη και τις διαβάσεις προς τα Κυριακοσέλια και τις Καρές.

Το χωριό δεν αναφέρεται στις βενετικές απογραφές του 16ου αιώνα, αλλά αναφέρεται από τον Antonio Trivan το 1645 ως Ramni. Μετά την κατάκτηση του Αποκόρωνα από τους Οθωμανούς, η Ραμνή έγινε βακουφικό χωριό, δηλαδή ιδιοκτησία κοινωφελούς ιδρύματος που συνδεόταν με κάποιο τζαμί σε μία από τις τρεις μεγάλες πόλεις του νησιού. Το χωριό δεν αναφέρεται στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, αλλά αναφέρεται στο έργο Κρητικά του Μιχαήλ Χουρμούζη το 1842.

Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι ο Άγιος Δημήτριος, ενώ μια δεύτερη εκκλησία βρίσκεται στην πλαγιά απέναντι από το χωριό, αφιερωμένη στον Χριστό. Στο κέντρο του χωριού, δίπλα στον Άγιο Δημήτριο, βρίσκεται ένα λιτό μνημείο αφιερωμένο στον Δημήτρη Μιχελογιάννη, ο οποίος γεννήθηκε εδώ το 1890, φοίτησε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, κατετάγη ως εθελοντής στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912-1913) και πολέμησε στη Μικρά Ασία (1919-1922) και την Αντίσταση (1941-1945). Επίσης γνωστός στην επαρχία ήταν ο αδερφός του Γιώργος Μιχελογιάννης, ανθρωπιστής γιατρός που έσπευδε να βοηθήσει και τους πιο φτωχούς ανθρώπους στα χωριά του Αποκόρωνα.

Διοικητικά, η Ραμνή αναφέρεται ως μέρος του Δήμου Φρε το 1881 και το 1900, έδρα ομώνυμου αγροτικού δήμου το 1920 και αυτοτελής κοινότητα μετά το 1925, στην οποία υπάγονταν οι οικισμοί Καρές, Κυριακοσέλια, Μελιδόνι και Χιλιομουδού. Το Μελιδόνι αποσπάστηκε από την κοινότητα αυτή το 1925 και οι Καρές το 1949, ενώ το 1997 η Ραμνή έγινε μέρος του ανασυσταθέντος Δήμου Αρμένων, ο οποίος έγινε Δημοτική Ενότητα του Δήμου Αποκορώνου το 2010.

Επιμέλεια & σύνταξη κειμένων: Γιώργος Λιμαντζάκης